AİLE KONUTU, AİLE KONUTU ŞERHİ VE GETİRDİĞİ SINIRLAMALAR NEDİR?

AİLE KONUTU NEDİR?

Aile konutu tanımına kanunda yer verilmemiştir. Ancak aile konutunu, evlilik birliği içerisinde olan bireylerin barınma ihtiyacını karşılamak maksadıyla edindikleri ve başkalarına karşı birlikte yaşadıkları mekân olarak ifade ettikleri yer, olarak tanımlayabiliriz.

Aile konutunu Yargıtay 2. HD E.2005/16473, K.2006/799 sayılı ilamında “Eşlerin bütün yaşam faaliyetlerini gerçekleştirdikleri acı, tatlı günlerini yaşadıkları, yaşam faaliyetlerini yoğunlaştırdıkları mekandır. Aile konutu tektir.” şeklinde tanımlamıştır. Ayrıca Yargıtay’a göre eşlerin ikametlerinin aynı yerde olması oranın aile konutu olması için bir emare teşkil ettiği yönündedir. (Yargıtay HGK E.2011/2-447, K.2011/556)

BİRDEN FAZLA KONUT VARSA HANGİSİ AİLE KONUTUDUR?

Aile konutu, eşlerin birden çok konutu olması halinde ise yalnızca birisi olarak gösterilebilecektir. Aile konutu birden fazla olamaz. Bu nedenle birden çok evde kalınsa dahi aile konutu niteliğinin getirdiği korumalardan yalnızca bir konut yararlanabilecektir. Kural olarak tek aile konutunun olması gerekirken istisna hallerde birden fazla aile konutu olabileceği yönünde kararlarda mevcuttur. Birden fazla aile konutunun belirlenmesinde Yargıtay kriter olarak “ailenin yaşam faaliyetlerinin birden fazla konutta yoğunlaşması”nı aramaktadır (Yargıtay HGK E. 2013/2-473, K. 2014/92).

Birden fazla konutun olması ihtimalinde hangisinin aile konutu olarak tespit edilmesi hususunda birçok unsura bakılmaktadır. Burada eşlerin iradesi ve zamansal olarak hangi konutta daha çok kalındığı önemli rol oynayacaktır. Ancak bazı istisnaları da olabilir. Örneğin daha uzun zamanın yazlık/yayla evinde geçirildiği ancak ikametgâhlarının kışlık evde bulunması ve aslında hayatlarının merkezinde kışlık evlerinin olmasından dolayı kışlık evlerinin iradi olarak aile konutu seçildiği söylenebilir. Çünkü evlilik birliğinin merkezinde aslen kışlık ev vardır.

AİLE KONUTU OLARAK BELİRLENECEK EVİN SAHİBİ OLMANIZ GEREKİR Mİ?

Aile konutu olarak belirlenecek evin mülkiyetinin eşlerden birisinde olması zorunluluğu yoktur. Kiracı olarak oturduğunuz ev de aile konutu niteliğinde olabilir.

AİLE KONUTUNUN GETİRDİĞİ KORUMALAR

Aile konutu için getirilen kanuni korumalar üçüncü kişileri de etkilemektedir. Hüküm emredici nitelikte olduğu için taraflarca aksi kararlaştırılamayacaktır. Türk Medeni Kanunu 194. maddeye göre;

• Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez(satamaz veya bağışlayamaz) veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz.

• Rızayı sağlayamayan veya haklı bir sebep olmadan kendisine rıza verilmeyen eş, hâkimin müdahalesini isteyebilir (hakim durumu değerlendirip diğer eşin art niyetli olması halinde hakim taşınmazla ilgili diğer eşin yerine geçerek karar verecektir).

Aile konutunun üzerinde yapılacak tasarruflar için diğer eşin açık rızasının olması gerekmektedir. Rıza işlemden önce veya sonra verilebilir ancak açık olması gerekmektedir. Sessiz kalmak bir açık rıza değildir. Yapılan işleme eş rıza göstermezse işlem kesin hükümsüzdür. Yani izni gereken eşin satış işlemini iptali için mahkemeye başvurması gerekmez, satış işlemi zaten geçersizdir. Ancak burada tapuda aile konutu şerhinin olması önem arz etmektedir. Böyle bir satış yapılamayacaktır fakat yapılmışsa bir avukata danışılması yerinde olacaktır.

AİLE KONUTU ŞERHİ NASIL VERİLİR?

Aile konutu olarak özgülenen taşınmaz malın maliki olmayan eş, tapu kütüğüne konutla ilgili gerekli şerhin verilmesini tapu müdürlüğünden isteyebilir. Aile konutu eşlerden biri tarafından kira ile sağlanmışsa, sözleşmenin tarafı olmayan eş, kiralayana yapacağı bildirimle sözleşmenin tarafı hâline gelir ve bildirimde bulunan eş diğeri ile müteselsilen sorumlu olur.

Av. İbrahim Deniz

Sağlıklı bir çözüm almak ve hak kaybına uğramamak için avukatına danışmayı unutmayın. Avukatınız yok ise sitemizde yer alan randevu al seçeneği üzerinden veya iletişim bilgilerimizden bize ulaşabilirsiniz.